zaterdag 20 april 2013

Laura

Over het koningslied/kroningslied is ophef, vanwege de kwaliteit van de tekst. Dat verbaast me. De meeste Nederlandstalige liedteksten zijn beroerd. Acda en De Munnik kwamen ooit op nummer 2 in de Top 40 met een lied waarin prominent een foutieve samentrekking staat: 'Ik ben mezelf niet of al die jaren nooit geweest'. Het lied stond tweeëntwintig weken in de top 40, waarvan veertien weken in de top 10, waarvan negen weken in de top 5. En er zijn meer, veel meer voorbeelden.

Eind december 2010 schreef ik onderstaande tekst, nadat ik overvallen was door een lied van Jan Smit.


In deze dagen luister ik met tussenpozen naar de top 2000. Ik hoor er oude bekenden voorbijkomen, maar ook nummers die ik helemaal niet kende. Een van die nummes is Laura, van Jan Smit. Het staat bij de beste 800, dus er zullen veel mensen op gestemd hebben.

Dit pareltje was geheel aan mij voorbijgegaan. Als je gisteren aan mij gevraagd zou hebben waarover het lied gaat, zou ik het je niet kunnen zeggen. Als je het mij nu vraagt, dan kan ik antwoorden dat, tja, nou ja, dat het lied over Laura gaat.

Wacht, ik zoek de tekst even voor je op. Er blijken heel veel punten in te staan...
Kijk... ze lacht zonder gevoel
Een onbereikbaar doel...wordt er toch nog naar gestreefd..
Ik weet niet of je kunt zien of iemand zonder gevoel lacht. Misschien wel. In ieder geval had de tekstschrijver dat woord 'Kijk' nodig. Later begint hij zinnen met 'Ruik' , 'Proef' en 'Hoor'. Wie die tekstschrijver is, kan ik overigens niet vinden. De man of vrouw wenst blijkbaar anoniem te blijven.

Maar goed, ze (en dat zal Laura wel zijn) lacht zonder gevoel. Een onbereikbaar doel. Wat is dat doel? Lachen met gevoel? En lacht ze zonder gevoel omdat het doel onbereikbaar is? Het is niet duidelijk. De tekstschrijver geeft ons een losstaand zinsgedeelte en we moeten maar zien wat we ermee doen.

‘Wordt er toch nog naar gestreefd’. Hier zou een vraagteken achter kunnen, waarna we iets krijgen in de betekenis van: wordt er toch nog naar het doel gestreefd, hoewel het onbereikbaar is? Maar misschien is de zin als mededeling bedoeld: het doel is onbereikbaar, maar er wordt toch nog naar gestreefd. Tekstschrijver wenst het in ieder geval niet duidelijk te maken.
Ruik... de geur van grootse moed..
het stroomt toch door haar bloed...maar waarom
Simon Knepper noemde ooit een bundel De geur van Zeeuwse meisjes. Daar kan ik me nog iets bij voorstellen, net als bij de geur van spruitjes, net gebakken brood, zweetsokken, ammoniak, verse mango's of wierook. Maar, help me eens, hoe ruikt grootse moed ook alweer?

Het stroomt door haar bloed. Je verwachtte het niet, maar het stroomt tóch door haar bloed. Wat eigenlijk? Het geur? Of het grootse moed? En waarom? Ja, Tekstschrijver weet het ook niet.

Haar naam is Laura...
Een hele lieve meid...
Als ik in haar ogen kijk ben ik de weg heel even kwijt...

Over dat 'hele lieve' in plaats van 'heel lieve' zeur ik niet. De spreektaal is al lang in onze schrijftaal gedrongen en dat vind ik ook niet zo erg. De ik (voor het gemak noem ik die maar even Jan Smit) is even de weg kwijt als hij in Laura's ogen kijkt. Het zou flauw zijn om te zeggen dat je je ogen ook op de weg moet houden. Maar waarom is hij de weg kwijt? Wat weet hij niet meer? Hij vindt haar lief, maar blijkbaar is hij toch in verwarring. Waarover dan? Ja, ze is wel lief, maar... Nou, zeg het dan! Nee, Tekstschrijver zegt het niet.
Ooh Laura
Een leven vol verdriet... al haar vrienden lopen buiten
Maar voor Laura geldt dat niet...
Wat geldt niet voor Laura? Dat haar vrienden buiten lopen? Je kunt niet zeggen dat buiten lopen niet voor haar geldt. Waarschijnlijk bedoelt Tekstschrijver: al haar vrienden lopen buiten, maar Laura niet. Of voor mijn part: maar Laura wil dat niet. Of: Laura kan dat niet.

Wat zijn dat trouwens voor vrienden die buiten gaan lopen terwijl hun vriendin binnen zit te kniezen? Ze heeft een leven vol verdriet, wat ik wel snap, als je zo alleen wordt gelaten door je vrienden.

Ik begin te vermoeden dat Laura erg ziek is. Maar dan zouden haar vrienden waarschijnlijk wel naar haar omkijken. Of blijven ze buiten omdat Jan Smit bij haar is en maar in haar ogen zit te kijken?

Nu weet ik ook waarom Smit de weg kwijt is. Laura is wel 'een hele lieve meid', maar ja, ze is wel ziek. Om nou met zo iemand iets te beginnen... Het is wel eerlijk, maar ik vind het ook cru.
Proef... de smaak van haar gevecht
Het is zo onterecht, maar daar legt zij zich bij neer....
Ook hier weer: een gevecht kun je natuurlijk niet proeven. Wat is het trouwens voor een gevecht? Het is blijkbaar onterecht. Een onterecht gevecht? Is het onterecht dat Laura dat gevecht moet leveren? Of gaat het inderdaad om ziekte en is het onterecht dat Laura ziek is?

En waarom is dat dan onterecht? Omdat ze 'een hele lieve meid' is? Tekstschrijver vindt misschien wel dat alleen krengen ziek mogen worden. Tja.

Maar ook als het over ziekte gaat: wat voor gevecht voert Laura dan? Meteen in de volgende regel staat dat ze helemaal niet vecht, maar zich erbij neerlegt. Misschien had Jan Smit deze tekst bij zich toen hij bij haar op bezoek kwam. Laura probeerde erachter te komen waarover de tekst gaat. Dat bleek nog een heel gevecht.

Zoiets?
Hoor... de stemmen in haar hoofd... waardoor ze weer gelooft...
maar waarom...
Ik weet dat er mensen zijn die stemmen in hun hoofd hebben. Maar dat die stemmen zo hard klinken dat anderen het kunnen horen, lijkt me nogal sterk.

Vroeger was Laura gelovig. Ze dankte de Heer op haar blote knietjes, zong devote liedekens en riep om de haverklap 'Halleluja!'. Maar ja, je groeit op, vervreemdt van je geloof, gaat de dingen doen die de dominee verbiedt en geniet daarvan.

Maar dan wordt Laura ziek. Ze gaat stemmetjes horen. Stemmetjes in haar hoofd. En prompt wordt ze weer gelovig. 'Maar waarom?' vraagt Tekstschrijver. Ja, als hij, die de tekst heeft geschreven, het al niet weet, hoe kunnen wij het dan weten?
Haar naam is Laura..
Een hele lieve meid...
Als ik in haar ogen kijk ben ik de weg heel even kwijt...
ooh Laura..
Een leven vol verdriet... al haar vrienden lopen buiten
Maar...Voor Laura geldt dat niet...
Een herhaling, maar dat heb je nu eenmaal bij refreinen.
Maar waarom....
Is alles nu voorbij...
Laat het leven je nooit meer vrij...
Wanneer laat het leven je vrij? Je zou kunnen zeggen dat je pas bij de dood vrij van het leven bent. De derde regel uit bovenstaand couplet betekent dan: zul je voor eeuwig moeten blijven leven? Nee toch? Wees maar gerust, mijn kind, dat je de dood wel vindt of dat de dood jou vindt. Zit daar maar niet over in.
Haar naam is Laura...
Een hele lieve meid...
Als ik in haar ogen kijk ben ik de weg heel even kwijt..
Oooh laura...
Een leven vol verdriet... al haar vrienden lopen buiten
Maar... voor Laura geldt dat niet...!
Lied uit. We weten nog niets meer dan in het begin. Er is geen ontwikkeling geweest, er is geen kop, geen staart. Niks, niks, niks.

En toch stemmen mensen op zo’n lied. Met mijn kleine hersentjes (ja, ja, citaat van Johnny van Doorn) kan ik het niet snappen. Blijkbaar hoef je als zanger alleen af en toe op een poster te gaan staan in een onderbroek van C&A om in de top 2000 te komen. We zijn niet meer te redden.


'Laura' stond zestien weken in de Top 40 en reikte tot plaats 7.

Op één puntje van wat ik in 2010 schreef, moet ik terugkomen. Jan Smit zingt niet 'het stroomt toch door haar bloed', maar 'het stroomt nog door haar bloed', hoor ik nu. Ik ging af op deze site. Eén bron is geen bron. 


2 opmerkingen:

  1. Inderdaad een prachtig nummer van Jan Smit. Als je er gewoon naar luistert ipv ontleed dan hoor je dat meteen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat 'inderdaad' snap ik niet zo, Gees. Onze oordelen lopen in dezen in ieder geval uiteen.

      Verwijderen