dinsdag 30 september 2014

De schippers van de kameleon (Dick Matena)


Zijn er nog jongensboeken? Ik ben niet zo op de hoogte met het huidige aanbod voor jongens van een jaar of tien. Ik heb nog wel meegemaakt dat Snelle Jelle in de winkels lag, maar toen was ik al lang niet meer op de leeftijd dat ik dat ik dat soort boeken las. Wel herinner ik me nog goed de tijd dat ik de deeltjes van Arendsoog en Buffalo Bill kocht. En daarvoor las ik De kameleon.

Volgens mij had ik niet eens zoveel delen van deze serie. Ik kreeg er ooit eentje, van tante Jannie, op mijn verjaardag en later kocht ik er nog een stuk of drie. Gelezen heb ik er meer. Geleend bij neefjes, waarschijnlijk.

De kameleondeeltjes zijn wel vergelijkbaar met die over Pietje Bell, waarvan ik er meer had. Meestal zit er niet een doorlopende verhaallijn in, maar worden er gebeurtenisjes aan elkaar geregen. De afzonderlijke gebeurtenissen zijn daardoor vaak interessanter dan het hele boek.

Bij  De kameleont kon ik me gemakkelijk  identificeren met de hoofdpersonen. De setting was dorps, al hadden wij op het dorp geen smid meer die paarden besloeg. De jongens liepen in overall en droegen klompen. Ik heb ook wel klompen gedragen, maar vaker liep ik op rubberlaarzen. Groene, van Hevea, met een geelbruine zool.

De zoontjes Klinkhamer waren helden. Ze deugden: ze waren behulpzaam en hadden eigenlijk altijd een goed humeur. Ze wonnen het altijd van mensen die minder deugden. Verder waren het natuurlijk vrijbuiters, die met hun boot (die altijd sterker en sneller was dan anderen dachten) overal heen konden varen. Dat wil elke jongen wel. De boerenknecht Gerben zorgde voor de humoristische noot. Ik kon indertijd breed glimlachen om wat Gerben zei en deed.

Intussen ben ik meer dan een half leven ouder en ik heb opnieuw De kameleon gelezen, nu de stripversie, getekend door Dick Matena. Ik heb daar wel een beetje tegenop gezien. Zou ik de jongens niet heel erg braaf en oninteressant vinden? Was Gerben niet flauw? Het verhaal oninteressant?

Matena heeft ervoor gekozen om niet de complete tekst van de Kameleon over te nemen, voor zover ik dat kan beoordelen. Bij bijvoorbeeld De avonden, Kort Amerikaans of Kees de jongen doet hij dat wel, waardoor we de complete roman lezen, rijk geïllustreerd. Bij De schippers van de Kameleon laat hij tekst weg wanneer die niets toevoegt aan de tekeningen.

Het verhaal is een beetje mager: inderdaad meer losse episoden dan een doorgaande lijn, maar dat is Matena niet aan te rekenen. En die Klinkhamertjes zijn ook wel erg deugdzaam. Nou ja, ze beoordelen wel een net jongetje verkeerd. Later blijkt dat ventje nogal mee te vallen.

Gerben speelt een minder prominente rol dan ik mij herinner en de cycloon ken ik wel uit de film, maar niet uit het boek. Maar het kan ook zijn dat ik het eerste deel van de reeks helemaal niet gelezen heb.

Over de tekeningen van Matena kunnen we kort zijn: die zijn in orde. Matena heeft zijn sporen al ruimschoots verdiend in het oproepen van een tijd die ver achter ons ligt en ook hier lukt hem dat schijnbaar moeiteloos. Al meteen op het eerste plaatje krijgen we een goede indruk van het decor: een dorpje in een streek met heel veel water. Het zeilschip op de voorgrond laat ons zien dat we hier te maken hebben met het verleden. Dat verleden kun je soms bijna ruiken, als Matena bijvoorbeeld het interieur van de smidse tekent.

Over de inkleuring, met de computer, ben ik minder tevreden. Dat is allemaal net iets te gelikt, de oplichtende gedeelten zijn net iets te wit, waardoor het allemaal wat minder natuurlijk wordt. Omdat er nogal wat waterscènes zijn, is er gekozen voor veel blauwen. Het rood en het groen van de Kameleon steken daar wel mooi tegen af.

Jongeren kennen de Kameleon alleen nog van de films, vermoed ik. Er zijn nog wel enkele deeltjes in de boekhandel te koop, maar ik weet niet of jongeren daar nog erg happig op zijn. Brengt de strip de Kameleon terug bij de jeugdige lezers? Als dat zo is, zullen er ongetwijfeld meer delen volgens.

Titel: De schippers van de Kameleon
Tekeningen: Dick Matena
Tekst: naar H. de Roos
Uitgever: Kluitman
softcover, 44 blz. € 8,95


Geen opmerkingen:

Een reactie posten