maandag 17 december 2012

Aan het woord! (regio Arnhem)



Gisteren was de prijsuitreiking van de schrijfwedstrijd Aan het woord! voor de regio Arnhem. Winnares was, net als vorig jaar, Samantha Janssen, met het verhaal Mevrouw Van Dalen wacht. Bovendien sleepte ze met dit verhaal de juryprijs in de wacht.

De jury schreef over het winnende verhaal:
Een vrijwillige verzorgster in een verpleegtehuis krijgt de verantwoordelijkheid over een nieuwe patiënte en verlost haar, na twee maanden voor haar te hebben gezorgd, uit haar lijden.Zo’n indrukwekkende gebeurtenis, het is in feite moord, in zo weinig woorden voor de lezer aannemelijk maken is niet gemakkelijk. Maar in dit verhaal komen de personages tot leven als zou je er net een week mee op vakantie zijn geweest. Plausibele details maken dat je je als lezer goed kan verplaatsen in de situatie. De wanhoop van Mevrouw Van Dalen en de uitzichtloosheid van de situatie wordt duidelijk voelbaar, door onder meer goedgekozen herhalingen.
Het is een verhaal dat je aan het denken zet en waaraan je zeker terug zult denken bij je eerstvolgende bezoek aan een verpleegtehuis.De voorstelbare personages en hun reacties, de kloppende details en de doeltreffende herhalingen maken dat het slot geloofwaardig wordt. De schrijfster beschrijft niet, ze tóónt, en dat zonder één woord te veel. 
Voor de publieksprijs waren nog twee verhalen genomineerd: 'Duet' van Baukje Zijlstra en 'Opgenomen' van Hajo Visscher. Over 'Duet' schreef de jury:

‘Duet’, van Baukje Zijlstra, is een ernstig verhaal: over een dochter die haar vader nog na zijn dood wil leren kennen en over wat er tijdens de politionele acties in Nederlands-Indië is gebeurd. De stemmen van dochter en vader wisselen elkaar af.
Zo’n verhaal kan gemakkelijk zwaar of zelfs larmoyant worden, maar de schrijfster heeft die valkuilen weten te vermijden. Ze heeft de opbouw van het verhaal strak gehouden en haar sobere stijl zorgt voor helderheid. Dat begint al bij de openingszin: ‘Mijn vader is dood’, een kale zin, die precies genoeg zegt.
Tegenover de zwaarte van de overleden vader en de traumatiserende gebeurtenissen in het verleden plaatst Zijlstra de banaliteit van een voetbalwedstrijd. Het verhaal eindigt met een pilsje. En met sluipschoenen, die in deze context bijna huiselijk lijken, terwijl ze ooit onontbeerlijk waren om te overleven.
Tijdens het jury-overleg bleek dat verhaal gemakkelijk associaties oproept met andere voorbeelden van gebeurtenissen in Nederlands-Indië. Dat betekent dat het verhaal zo geloofwaardig is, dat het als vanzelf verbonden wordt met de werkelijkheid.
Een dergelijk verhaal verdient een nominatie.

En over het verhaal van Hajo Visscher:

De jury was het er snel over eens dat 'Opgenomen' een van de kanshebbers op een prijs was.
Het begin van dit verhaal is al meteen ijzersterk: 'De telefoon rinkelde. Mark kleedde zich snel uit, liep naar de telefoon en nam op.'
Pardon?  denk je dan als lezer, wat is hier in vredesnaam aan de hand?
Gedurende het hele verhaal weet de schrijver die spanning vast te houden door de vlot geschreven dialoog en de droge maar beeldende beschrijving van steeds merkwaardiger aandoende handelingen. Daarmee geeft de schrijver een zeer absurdistische draai aan een dertien-in-een-dozijn-situatie.Hoe vreemd het gedrag van de personages ook is, toch wist de schrijver ons te overtuigen en we bleven dan ook geboeid lezen tot en met de laatste regel. Een oorspronkelijk en amusant verhaal.

Verder was er een eervolle vermelding voor Michiel Spanjer, die het verhaal 'Meer dan tien wijzen kunnen beantwoorden' had ingezonden. Daarover spraak juryvoorzitter Sanne Hogenhuis de volgende woorden uit:

Dit beeldend geschreven verhaal neemt ons mee naar een terras dat gelegen is tegenover een psychiatrische inrichting. Door zijn beschrijving van de mensen die de hoofdpersoon daar gadeslaat, brengt de schrijver ons als lezer steeds meer aan het twijfelen: wie is er hier nou gek? Wat is nu precies afwijkend gedrag en wie bepaalt dat eigenlijk?Sterk aan het verhaal vond de jury de manier waarop de sfeer op het terras wordt neergezet. Zonder dat de absurditeit expliciet wordt beschreven, en waarschijnlijk juist daardoor, word je als lezer meegezogen in de zonderlinge situatie.Een kanttekening: dit verhaal verdient een betere titel. En ook hier troffen we enkele spelfouten aan.De jury heeft getwijfeld: verdient dit boeiend geschreven verhaal een plaats bij de eerste drie? Uiteindelijk hebben we toch een andere keuze gemaakt, maar we willen benadrukken dat het verschil wel heel erg klein was.
Daarom krijgt dit verhaal van ons een eervolle vermelding.


Bij de publieksprijs gaven de auteurs elkaar overigens weinig toe. Zowel 'Duet' als 'Opgenomen' kregen 23 stemmen, 'Mevrouw Van Dalen wacht' kreeg 28 stemmen.

Tussen het voorlezen van de verhalen door waren er optredens van Jaap Robben en Roy Santiago.De presentatie werd uitstekend verzorgd door Jasper Henderson.

Op de foto bovenaan, van links naar rechts: Baukje Zijlstra, Hajo Visscher, Samantha Janssen. Foto overgenomen van de site van Aan het woord!


2 opmerkingen:

  1. Ik hoop dat jij de meeste stemmen aan "Opgenomen" gegeven hebt. De winnaar druipt namelijk van het pathos...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De jury spreekt met één mond, Peter, dus ik ga niets zeggen over mijn persoonlijke voorkeur.

    BeantwoordenVerwijderen